Dit Dagboek 09 loopt van 1 tot 28 februari 2001. Het begint met een spannend televisiedebat tussen de zittende president en de oppositieleider. Er zijn "kiekjes" van de verkiezingen die terloops een beeld geven van het politieke landschap. Er zijn curieuze autonummers. Er zijn persoonlijke terugblikken naar "mijn toekomst van tien jaar geleden". Er zijn voor- en achteruitblikken naar palindromische jaartallen. Er zijn twee spaanse gedenkdagen: het begin van de democratie en de poging tot een staatsgreep vijf jaar later. Het was een heel gevariëerde maand.
Perth (Australië), donderdag 1 februari 2001
De nieuwe maand is begonnen en ik heb het dagboek van januari al als Dagboek 08 in de goede volgorde gezet in een aparte file op deze site. De laatste dagen laat ik nog even staan.
Bij dat karwei en het verdere onderhoud van de sites ontdekte met schrik dat ik wellicht Dagboek 01, 02 en 03 van de harde schijf heb geveegd bij een haastige onderhoudsbeurt vlak voor mijn vertrek zonder goed te verifiëren of die wel veilig en wel op de archief site stonden. 'Nee', waarschijnlijk. Ik ga straks in het internetcafé nog eens goed zoeken en ik hou jullie op de hoogte.

Perth (Australië), vrijdag 2 februari 2001
De dagboeken heb ik teruggevonden. Ik heb ze kunnen downloaden van wanadoo.fr en ze prijken nu weer op deze site en op de bibliotheek pagina. Maar het drama is groter dan ik dacht. Ik heb in de laatste dagen voor mijn vertrek niet alleen de dagboeken van de harde schijf geveegd, maar ook de html-versies van ongeveer alle artikelen. Zo'n honderd ongeveer! Ik hoop dat ik die fout alleen maar op de harde schijf heb gemaakt, niet bij het opladen, want dan is de treurnis niet te overzien. Van de meeste heb ik de .doc en de .txt versies, maar er zijn ook artikelen die alleen maar in html bestonden. Morgen weet ik meer.
Gisteravond heb ik op de TV het traditionel debat van de zittende president (van West-Australië) en de oppositieleider (labour) gevolgd. "Nul-nul gelijk", meldde de krant vanmorgen. Ze hadden zich onthouden van nieuwe aanbiedingen in de strijd werpen gedurende dit debat. "Gelukkig", schreef de krant, "die op het laatste moment opgehoeste gelegenheids- aanbiedingen zijn toch al zo ongeloofwaardig". Ik kan daar ook niet bij hoe het publiek dat pikt. Ik zal het proberen bij te houden.
Het debat duurde een uur. De arbiter was kennelijk de eminence grise van de journalisten. Ik kreeg de indruk dat hij de zittende president bevoordeelde. Ze begonnen allebei met een korte verklaring. Daarna waren het de vragen van een journalistenforum waar ze allebei op moesten antwoorden en soms nog eens in tweede instantie. Tot slot nog wat publieksvragen van een klein geselecteerd publiek. Vooral de journalisten pakten de president een stuk harder aan. Over zijn performance de laatste 8 jaar (twee termijnen!) en het contrast met de recente beloften en omzwaaiingen "waar hij toch acht jaar de tijd voor had gehad". Opvallend was het lichtelijk superieure glimlachje waarmee de president telkens zei: "Wij zijn niet foutloos, maar kijk maar naar onze daden. Wat de ander zegt zijn maar beloften". Je zou die uitzending nog eens moeten zien zonder geluid. Je zou dan wellicht nog duidelijker zien hoe de oppositieleider met zijn hele mimiek zich richtte op: "We care for people!".
Ik kreeg een beetje meer overzicht van de politieke toestand. Het is een mooie start om de campagne --die nu op volle toeren komt-- te kunnen volgen. 10 februari is de dag van de waarheid. Ik hou jullie op de hoogte.

Perth (Australië), zondag 4 februari 2001
Gelukkig staan de html-versies nog op de sites, maar het downloaden is om diverse reden nog niet gelukt. Van Compuserve gaat het sowieso niet en Wanadoo.fr en Zonnet lukte niet via FTP. Niet duidelijk waarom. Ik heb altijd nog achter de hand om ze stuk voor stuk via browser te copiëren, maar voorlopig vind ik dat nog te omslachtig voor zo'n 100 files!!
De krant van gisteren gaf een aardige doorsnee van wat er gaande is. Onder de titel Keep The Bastards Honest was er de wekelijkse samenvatting van de "gelegenheidsbeloften". De zittende regeringspartij kwam op 9, de oppositie op 6. Maandag na de verkiezing van a.s. Zaterdag zullen ze een overzichtelijke "afstreepgrafiek" publiceren van de winnende partij. Die kun je aan de muur hangen de komende regeringsperiode.
Er zijn nogal wat ingezonden brieven die aantonen dat de regeerders ecologie gebruiken als een publicitair non-issue. Er worden vier ministers ten tonele gevoerd die zich achter het ecologische streven hebben gesteld maar in hun practische politiek het tegendeel bevorderen. Een zegt dat de economische groei aktief moet worden opgevoerd. Een ander wil een hogere levensstandaard voor alle Australiërs terwijl dat alleen maar nodig is voor een minderheid, de rest zou beter zijn consumptie moeten beperken. De derde staat voor opheffing van de beperkende maatregelen bij land clearing, lees ontbossing, een van de belangrijkste oorzaken van het greenhouse effect en verzouting. De laatste belooft meer banen. Geen van de grote politieke partijen heeft concrete ecologie beschermende voorstellen. In een andere brief wordt de transporminister, die zich ook pro-ecologisch probeert te profileren, verweten dat hij er niets van begrijpt als hij smalend laat weten dat de tarieven van het publieke transport slechts dertig procent van de kosten dekken. Hij "vergeet" de kostenbesparingen in smog-emissie, minder ongevallen, gezondheid en dergelijke. Propagandistische lippendienst is het! Meer niet.
De neo-capitalistische economie met zijn grote "zogenaamde groei" komt ook in de vuurlinie. In een redaktioneel commentaar op een recent onderzoek wordt het zorgwekkend genoemd dat de middenklasse achterblijft bij de groei van het nationale inkomen en dat er steeds grotere (midden)groepen in structurele financiële moeilijkheden zijn geraakt. De workplace agreements die de huidige regering heeft mogelijk gemaakt om individuele arbeidscontracten te sluiten ipv collectieve worden bekritiseerd. Die zouden hebben bijgedragen aan de grotere welvaart maar blijken grootschalig te worden gebruikt om loonsverlagingen te bewerkstelligen. Een briefschrijver zegt: Hou op over workplace agreements! Het enige dat er overeengekomen wordt is dat je het voorgelegde contract tekent of je bent je baan kwijt. Wat was er --puur economisch gezien-- zo slecht aan collectieve arbeidscontracten en sociale zekerheid? Het volledig verarmde na-oorlogse Europa, is met deze contracten een van de economische grootmachten geworden met een hoogwaardige industrie- en handelsstructuur. Wij kappen nog steeds onze bossen en verkopen het hout in de vorm van chips zonder er zelf meubelplaat en meubels van te maken. Op die manier blijven wij een natie die het derde-wereldniveau ternauwernood te boven is. Een wijze briefschrijver concludeert: "We have been building an economy at the expense of a society" Wordt het niet tijd dat wij daarmee ophouden en weer voor onzelf gaan zorgen?
Dat aanzien op wereldniveau speelt ook een rol in een ander redaktioneel commentaar op een recent onderzoek waaruit blijkt dat meer en meer Australiërs zouden willen dat industrie en wetenschap meer een bron van nationale trots zouden worden dan sport, die nu domineert. Er moet meer geld komen voor onderwijs en onderzoek. Dat blijft inderdaad schandalig achter bij welke wereldnorm dan ook. Maar, schrijft het commentaar, dan moeten wij ook onze anti-intellectualistische houding kwijt zien te raken.
Waar komt die plotselinge liefde voor beter onderwijs trouwens vandaan? vraagt de schrijver zich af. Onze enkele Nobel-prijswinners kregen in ons land pas erkenning nadat ze de prijs hadden gekregen. De alarmerende cijfers over de brain drain (we lijken wel een derde-wereldland) kan een reden zijn om te vinden dat er iets aan gedaan moet worden. Voor anderen is het wellicht een streven om voor hun kinderen een world class education te verwerven om tzt een ook een world class salaris te kunnen vangen. Hoe dan ook, vervolgt de schrijver, haastig anderhalf milliard steken --zoals afgelopen week en bovendien alleen in science, niet in humanities-- in de uitgemergelde universiteiten lost het probleem niet op. Wetenschap een heeft een culturele context nodig.
De oppositie die zich sterk maakt voor een Online University, krijgt de vraag voorgelegd of ze niet pure feitenoverdracht verwarren met intellectuele vorming. Als online teaching dan zo bijzonder is, waarom is er dan niet een superprogramma gemaakt dat alle student-leraar contact overbodig maakt "Let your laptop do the learning".
Daar laat ik het maar bij. Australië zoekt nog zijn identiteit. Eenzaam en zich ver verheven voelend boven de nabije aziatische cultuur waar ze geo-politiek deel van uitmaken. Het machtige Engeland als referentie is er niet meer. George Bush II probeerde de vorige week ze een soort deputy-sheriff rol te geven in de contacten met Indonesië. Dat viel heel slecht. Zowel hier als in Indonesië. Daar is het laatste woord niet over gezegd en het heeft zeker dit land geconfronteerd met dat geo-politieke keuzeprobleem waar ze voor staan.

Perth (Australië), woensdag 7 februari 2001
Gisteravond op de radio waren er opeens van oppositie- als van de regeringzijde antwoorden op de dringende vragen uit de Keep The Bastards Honest-rubriek: Hoe dat allemaal betaald kon worden zonder de belasting te verhogen; òòk een verkiezingsbelofte van beide kanten. Maar het commentaar later op de avond noemde de inkomstenverhogingen waar beiden op speculeerden irreëel en wezen op de traditioneel slechte moraal van australische regeringen om teveel uit te geven en de opvolger met de gebakken peren te laten zitten. Zo wijst de regeringspartij er met trots op dat zij de schuld van 10 miljard die de huidige oppositie hun had nagelaten tot op vier miljard hadden weten terug te dringen. Maar de commentatoren vinden dat juist een voorbeeld van die slechte moraal dat ze verzwijgen dat zij in de afgelopen acht jaar meer dan tien miljard aan éénmalige opbrengsten uit privatisering heeft gevangen. Dat versterkt de latente kritiek op de president om twee ministers die bij financiële schandalen waren betrokken of op het juiste moment de andere kant op keken (turning a blind eye) te handhaven. Daarom is er ook een roep om het inslaan van nieuwe wegen i.p.v. meer van hetzelfde. Ik heb dat steeds beschouwd als deel van de traditionele oppositie rethoriek. Maar in de krant van gisteravond stonden enkele berichten waaruit zou kunnen blijken dat men dat het getij keert.
Allereerst was er een hoofdartikel over het schromelijke misbruik dat overheidsdienaren voortdurend maken van geheimhoudingsclausules naar aanleiding van de onthulling van een aantal gebruikelijke trucs. Het is duidelijk dat die vooral worden gebruikt om de "lastige geinformeerde burger" op een afstand te houden totdat de insiders het onder elkaar hebben geregeld. De meest onbenulligedocumenten worden tot "kabinetsgeheim" verklaard. Toch vindt men zich democratisch maar ik las zojuist ergens:

A democratic community is one
that thinks about itself as not democratic enough


De twee andere berichten betreffen maatregelen om de onaantastbaar gehouden "culture of bullying" aan te pakken. Het ene komt van de zeer exclusieve Trinity College Grammar School waar een 16-jarige scholier van --uiteraard-- zeer nette familie terecht stond omdat hij de centrale rol had gespeeld in het vastbinden en sexueel aanranden van een slaapzaal genoot. De school probeerde het nu niet te ontkennen, maar publiceerde ook maatregelen. Dat was nieuw. Ook maakte ze bekend een contract te hebben gesloten met een top-mediakenner om ze te adviseren over een beter imago, want aan de publieke opinie had ze zich nog nooit iets gelegen laten liggen.
De grote klap kwam van de strijdkrachten to stamp out bastardisation dat is het grote-mensenwoord voor wat bij Trinity bullying heet. Dit nieuwe beleid is grondig voorbereid en werd grootscheeps bekend gemaakt door de gezamelijke chefs van staven. In de maatregelen wordt met name ook het respect voor anderman's meningen genoemd. Nu mag het waar zijn dat deze publieksgerichtheid is ingegeven door een grote wervingsmoeilijkheden wegens de slechte naam van het militaire bedrijf met name de culture of rough justice, het nettere woord voor bastardisation. Het is ook een teken dat men het aandurft andere wegen in te slaan en niet blijft steken in meer van hetzelfde. Het is de vraag of a.s. Zaterdag de kiezers dat ook durven. Of ze kiezen voor prolongatie van de huidige succesvolle regering die predikt dat veranderingen niet nodig zijn of dat men nieuwe wegen wil inslaan. En ik wil er achter te komen of al dat 'nieuwe' en dat 'nieuwe wegen inslaan'-jargon inderdaad nieuw is of dat het tot het vierjaarlijkse verkiezingsritueel hoort. Ik hou jullie op de hoogte.

Perth (Australië), donderdag 8 februari 2001
Ik blijf mij verbazen over de openlijke "leugens" die iedere avond helder en hardhandig op TV worden getoond. Zowel van de regeringspartij als van de oppositie. Wat gebeurt er met de kiezers? Raken die volledig ongevoelig voor deze argumenten en denken: "Laten lullen, alle politici zijn leugenaars?" Niet stemmen als alternatief is er niet want Australië is een van de weinige landen waar nog opkomstplicht is.
Maar mijn persoonlijke prijs voor de beste ingezonden brief ging naar "I am so tired of tired ideas". Morgen verder.
Verkiezingsnieuws domineert de voorpagina deze dagen, maar gisteravond ging een flinke hap naar een wet, die al in Juli van kracht was, om het tippelen tegen te gaan. Mannen zijn nu strafbaar als ze op straat geld voor sex bieden en twee undercover vrouwelijke agenten --in geschikte kleding wist de krant te melden-- tippelden twee achtereenvolgende avonden in Perth. Dat was de eerste toepassing. Zeventien mannen tippelden er in, werden gepakt en kregen een boete van A$1000. Naam, beroep, leeftijd en herkomst staan volledig in de krant onder de kop "Men named and shamed". De uitvluchten die ze voor de rechter gebruikten en de prijs die ze hadden geboden staan er ook bij. Dat is natuurlijk smeuïge literatuur.
Interessanter vond ik dat de prijzen varieerden van $20 tot $125 hetgeen wijst op een ondoorzichtige markt. Dat is begrijpelijk door het besmuikte karakter van deze handel. Minder begrijpelijk zijn de grote prijsverschillen voor zaken als foto's ontwikkelen en AA-batterijtjes waarvoor ik flink heb ge-shop-t sinds ik hier ben, want die verschillen van 30 tot 50% intrigeerden mij hogelijk. geleidelijk werd het mij duidelijk. Er is een vrij harde ondergrens maar in het centrum vraagt men hier en daar maar raak. Kennelijk het zgn Rue de Rivoli-effect genoemd naar de straat in Parijs waar "iedereen" koopt. Onredelijk hoge prijzen hebben geen effect, want de bedrogen koper komt er sowieso nooit terug. Het Volendam-effect zou het in NL kunnen heten.
Het januari-dagboek zit nu alleen en uitsluitend onder Dagboek 08. Daarmee zou de verwijzing naar foto van mij en Martine ook verdwijnen, maar omdat ik er een veel betere scanning van heb kunnen laten maken, herhaal ik die verwijzing hier nog een keer. Martine op La Gomera
Peter heeft een briefje aan mijn 'redder' gestuurd. Toen kreeg hij een brief van Trevor Cullen met een verslag uit de eerste hand. Zo is hij: kort en bondig & 'no-nonsense'.

Perth (Australië), vrijdag 9 februari 2001
Vandaag maar eens geen politiek hoewel de heren elkaar goed in de haren zitten, zelfs binnen de partij! En er is kritiek op het stemstysteem dat steeds meer de grote partijen bevordert en veranderingen -natuurlijk- worden tegengehouden. De 'groten' hebben daar allebei geen behoefte aan.
Vandaag wel een paar 'dicht-bij-huis' dingen. Ik heb een paar foto's laten scannen zodat je nu de deuk in de auto kunt zien als die op de lorry staat voor vervoer naar Perth. Dan is er een foto van mezelf in het Internet Café, een foto van mijn kamer in het YMCA-hotel waar ik op dit moment zit te schrijven om 0600 in de morgen terwijl het bij jullie nog gisteravond 2300 is. De laatste foto is een detail van een plaquette op het stadhuis uit 1929. In 1829 is Perth gesticht met als ceremonie het vellen van een boom!!. Kun je je een duidelijker symbool van cultuurliefde in de vorm van natuurhaat voorstellen? Van christelijk-koloniaal gedrag? Van Artis Natura Magistra? Van de diepere wortels van onze ecologieproblemen?
De opstelling op de plaquette doet mij denken aan andere gedenkplaten uit dat tijdperk met het officiële uitspreken van het doodvonnis over een of andere maarschalk die hoogverraad heeft gepleegd, een notoire misdadiger of een anarchistische revolutionair vlak voor die wordt gehangen of onthoofd. Vol van de officiële walging voor zoveel misplaatstheid, zoveel onaangepastheid.
Ondanks de kritiek wordt hier nog steeds grote bossen gekapt, vooral op die van de old-grown trees (oorspronkelijk bos, geen aanplant) is grote kritiek. Ecologisch, maar ook economisch wegens het stomzinnige exporteren van deze primaire grondstof in de vorm van pulp of chips zonder er omheen een welvarende, technologisch geavanceerde houtindustrie tot ontwikkeling te brengen. Maar politiek wordt het gezien als een goedlopende exportindustrie waarvan de werkgelegenheid niet in gevaar mag worden gebracht door experimenten!!. De houtlobby is heel machtig en mengt zich nu dan ook in de politieke strijd met deze kortzichtige versie van werkgelegenheid en welvaart.
Tot slot een stukje uit de correspontie met Aldert die mij steeds --heel Aldert-eriaans-- de Aldertbeste groeten doet en zich verbaast over de enorme LAPPEN die ik uit mijn LAPtop haal. (Het is maar een laptopje, zie foto. G.)
Dan komen enkele lullige luttulle regeltjes. Het blijken "pot-GIET-eriaanse" regeltjes te zijn:

O land van mest en mist, van vuilen kouden regen,
Doorsyperd stukske grond, vol killen dauw en damp,
Vol vuns, onpeilbaar slijk en ondoorwaadbre wegen,
Vol jicht en parapluies, vol kiespijn en vol kramp!
Ik had de eerste regel in mijn mailtje verkeerd geciteerd en bovendien aan Gezelle proberen toe te schrijven. Nee dus! Maar deze luttulle regeltjes zullen mij helpen als ik een heerlijk-lange herfst- of winterwandeling door de bossen rond Venlo of Eindhoven in goed gezelschap fantaseer. Maar toch ....

Perth (Australië), zaterdag 10 februari 2001
Ik ben vroeg deze zaterdagmorgen. Nog geen vier uur, maar klaar-klaar wakker. Het is een vreemd gevoel dat het bij jullie pas 'gisteren' is en dat jullie nog niet naar bed zijn want het is nog geen 2100!!
Het is vandaag verkiezingsdag en de krant van gisteravond had alleen maar meer-van-hetzelfde wat de politieke issues betreft. Tussendoor sluipt nog een interessant discussielijntje over een gewraakte verkiezingstechniek waardoor de stemmen op kleine partijen die het niet halen doorgeschoven worden naar de grote partijen, naar bepaalde kandidaten zelfs. De kiezer heeft er iets over te zeggen, maar het stemmingsbiljet wordt er niet eenvoudiger op. De techniek is mij niet helemaal duidelijk, maar er ontstaat een 'handel' in 'doorgeschoven stemmen': Kandidaten en kleine partijen kunnen bevorderen/beïnvloeden dat hun 'verloren stemmen' in handen komen van een bepaalde grote partij. De point is echter dat kleine partijen nog slechter aan de bak komen. Dat is slecht voor de democratie, zeggen sommigen. Nee, roepen anderen, juist daardoor krijgt het standpunt van die kleine partij een veel krachtiger spreekbuis. "Wat stappen we toch lekker", zei de muis toen ze samen met de olifant over de brug liep.
Laat ik mij maar bij echte straat observaties houden, mijn stads-wandelervaringen. Bijvoorbeeld de verkeerslichten zodat voetgangers kunnen oversteken. Dat is technisch goed verzorgd en onderhouden. Er is de bekende knop voor voetgangers en er is niet alleen het acoustische signaal dat aangeeft of het rood of groen is, maar ook een trilknopje dat die toestand aangeeft voor doven tevens slechtzienden. Dat was nieuw voor mij. De stad heeft het bekende (koloniale) haakse stratenpatroon waardoor er alleen gewone viersprongen zijn, niet van die gecompliceerde knooppunten die onze europese steden kenmerken. Het autoverkeer wordt 'exclusief' geregeld voor recht-door, links-af en rechts-af. 'Vrij voor rechts-af' is dan ook echt 'vrij' en je hoeft niet op tegemoetkomend verkeer of voetgangers te letten. (We hebben links verkeer!). Dat stelt het geduld van de voetgangers nogal op de proef en tot mijn verbazing heerst hier een zeer engelse discipline: Iedereen wacht braaf. Alleen personen (vaak jongeren) die ook andere kenmerken van conspicuous deviation tonen maken gebruik van de momenten dat je veilig kunt oversteken zonder dat het voetgangerslicht op groen staat.
En dan komt het meest typische van het Perth-systeem: Er is een all red phase! Iedereen kan oversteken. Alle verkeerslichten voor de auto's staan op rood. Diagonaal oversteken is dan ook heel gebruikelijk. Het geduld wordt wèl beloond!!
Nu ik hier wat langer rondwandel blijkt het toch een verradelijk kantje te hebben: Niet alle kruispunten hebben die all red phase! Jammer, want ik vond het zalig. Nu moet ik toch weer opletten, net als bij het gewone oversteken waar ik vanuit mijn rechts-verkeergewoonte naar de verkeerde kant dreig te kijken.
Autonummers kijken is de andere stads-wandelsport die ik beoefen. Ze hebben hier, net als in België drie letters en dan drie cijfers en de combinatie. Mijn ongeluksauto, bijvoorbeeld, had AUE 529. Natuurlijk vielen mij de auto's met ADD op en ik heb er eentje gefotografeerd.
Een stuk interessanter zijn de persoonlijke nummers die je hier sinds kort kunt kopen, maar ze bakken er niet veel van. Veelgevraagde combinaties zoals MUM of DAD krijgen een volgnummer zodat je nogal wat MUM 325 e.d. ziet. Dan zijn er veel combinaties, vermoedelijk initialen, die alleen de eigenaar en zijn familie wat zeggen. Aparte namen zoals KATINA, DOLORES of FRANCA gaan zonder volgnummer, maar het blijft nogal saai. Maar gisteren, opeens, zag ik een prachtig glimmende motorfiets geparkeerd met BAD TOY. Dat leek tenminste ergens op. Ik maakte er meteen een foto van. Ik zag even later een uitbundige kanarie-gele sportwagen met 2WILD. Niet slecht, net als die onopvallende grijze Honda met UR2CLOSE. En toen, gisteravond in de krant een eerste bericht over dit recente straatnieuwtje. De redakteurs hadden gespot TRUSTNO1, met als eigenaar een politieman. Ook hadden ze gezien 2QT2BSTR8 en 2BINXTC. Dat begint een beetje te lijken op het scrabreuse, maar 'leuke', 4NIKT dat ik jaren en jaren geleden in Engeland zag. Wie moeite heeft met het ontcijferen moet mij maar een mailtje sturen. Andere 'leuke' acronymen zijn ook welkom. Ik hou jullie op de hoogte.

Perth (Australië), zaterdag 10 februari 2001 (avond)
Het is de avond van de verkiezingsdag en uitslagen zijn nog niet bekend. De krant die zegt dat ze vòòr de vorige en de voor-vorige verkiezingen een duidelijk beeld had van de uitslag zegt het nu niet te weten en verwacht een minimaal overwinningsverschil. Morgen zullen we het weten. Nu eerst wat anders, een stukje eetcultuur.
Er is hier een heel duidelijke Aziatische invloed, zo niet dominantie van Aziatisch eten. Je moet werkelijk zoeken als je iets anders wil dan de alomtegenwoordige McDonalds en zijn klonen. Maar je struikelt over Singaporean, Malaysean, Taiwan, Thai, Korean, Hong Kong style, Korean en vele soorten Japans. En ieder van die keukens kent zijn regionale verschillen die ze uitdrukkelijk in de naam vermelden. Ik eet er wel eens om het allemaal te ontdekken, want verder houd ik mij aan "ongekookt". Met groente doen vooral de Chinezen veel. Ik heb een Hon Kong Style restaurantje ontdekt wat ik intussen begin te kennen sinds een tafelgenoot, (je eet hier vaak aan gemeenschappelijke tafels als alleenstaand persoon) die een groenteschotel terugstuurde, mij heeft voorgelicht. Het gaat vooral om de texture: Niet te crisp en niet te slippery, maar zeker niet cooked, wat vermoedelijk "gaar" betekent.
Ook in de supermarkten vind je een hele collectie. Namen staan er meestal niet bij. Warenkennis moet je zelf maar hebben. Van NL herinner ik mij Pak Soy en de engelsen noemen alles wat daar op lijkt Silverbeet. In de krant van een aantal dagen geleden stond een hele pagina over dat onderwerp met 12 foto's en beschrijvingen. En nu kan ik beter een keuze maken. Hoewel ik ze meestal groen/rauw eet --en dat ook lekkerder vind-- experimenteer ik ook wat met stomen in de magnetron van het keukentje van onze etage. Roerbakken, de andere zeer geschikte methode, kan ik hier niet.
Hier volgen die twaalf namen, de volledige beschrijvingen en het gebruik bespaar ik jullie.
#1 Choy sum, ook wel genaamd pak choy
#2 Mizuna, japans. Maar het is verwant met Mitsuba (zonder foto)
#3 Water spinach ook genaamd kangkong of Chinese spinach
#4 Thorny coriander
#5 Gai larn of Chinese broccoli; verwant aan onze broccoli, maar het zijn blaadjes.
#6 Lily stem
#7 Tatsoi of rosette bok choy, ook genoemd ancient cabbage
#8 Joy choi, lijkt wat op tatsoi
#9 Shanghai bok choy, ook genaamd baby bok choy. Deze eet ik meestal rauw. Heel lekker en geurig.
#10 Bok choy of Chinese chard
#11 Gai choy ook genaamd dai gai cho of mustard greens
#12 Wong bak of Chinese cabbage.
De schrijfster van het artikel vindt de namen verwarrend voor de meeste mensen. Zeker omdat verschillende (aziatische) groepen er verschillende namen voor gebruiken en omdat de telers (vaak vietnamezen) en de handelaren meer en meer de vietnamese namen gaan gebruiken ipv de gebruikelijke chinese. Lekker is het meestal wel. Bijna geparfumeerd soms. En verrassend bovendien, want ik heb wel eens een struik moeten weggooien omdat ik er niets mee kon, niet rauw en niet gestoomd.
Nòg even wat anders. Jullie weten dat ik een datum- en kalenderfetichist-je ben als je mijn artikelen zoals over 4 april 1944, over het eeuweinde en de zeer bijzondere schrikkeldag 29 februari 2000 hebt gelezen. Vandaag werd ik verrast door een ingezonden brief waarin niet alleen 10 februari 2001 een numeriek palindroom werd genoemd, maar ook dat de vorige 29 november 1192 was, dus zo'n dikke 800 jaar geleden!! Je ziet het als je 10 02 2001 en 29 11 1192 opschrijft. Heel zeldzaam dus. Ik heb het nog niet helemaal doorgerekend, maar ik denk dat wij de komende 200 jaar een hele reeks krijgen en dan weer 800 jaar niks net zoals die van 1192 de laatste was van een opeenhoping in de voorafgaande 200 jaar. Toen vielen ze allemaal in november en januari, nu zullen ze vallen in februari en december. En daarna? Volgens mij nooit meer, maar dat zal ik allemaal eens precies narekenen op een vrije avond met een fles wijn. Ik kom er op terug, vòòr de volgende --volgens mij-- 11 februari 2011. Ik heb de tijd.

Perth (Australië), zondag 11 februari 2001
Verkiezingsverrassing!! Niet alleen heeft de oppositie gewonnen, maar ze heeft landslide gewonnen. In plaats van een "overwinning" van slechts een of twee stemmen, waarbij men zich niet durfde uitspreken over wìe dan wel zou winnen, zijn er twaalf zetels in andere handen overgegaan. Het kappen van de old-grown trees (zie vrijdag jl.) zal er niet door worden verminderd. De houtlobby heeft zijn werk goed gedaan. De (oude) oppositie beloofde handhaving wegens de werkgelegenheid en de (oude) regering wegens de lekker lopende export. Wij bevechten elkaars idealen, geloven en theorieën en de natuur betaalt de rekening.

Perth (Australië), maandag 12 februari 2001
Ik maakte zaterdag een foutje met dat numeriek palindroom. Ik zei dat de volgende over tien jaar zou komen. Mispoes! De volgende is 20 februari 2002. Over één jaar. De verjaardag van Ghislaine, tussen haakjes. Dat is een heel bijzonder palindroom, een dubbele: 20.02.2002. Daarvan zijn er maar zes, nl in AD 0110, 1001, 1111, 2002, 2112 en 3003. Waarvan akte!
Ik heb er verder nog wat aan gerekend. Na 800 jaar afwezigheid krijgen we er in de 21ste eeuw 29 en in de 22ste 31. En daarna, inderdaad, 800 jaar geenèèn!
Het begint dan weer in de 31ste eeuw; dan vallen ze in Maart. In de 41ste vallen ze in April. Enzovoorts tot de 91ste eeuw. Die vallen in September. Dat zijn de allerlaatste. Mijn 7083ste verjaardag, zo'n 100 keer zo oud als ik nu ben, is dus nog nèt palindromisch: 21 September 9012. En dan nog niet eens dubbel zoals die van Ghislaine het volgend jaar.
Waar maak ik mij eigenlijk druk over?

Perth (Australië), dinsdag 13 februari 2001
De krant van gisteren stond vanzelfsprekend vol van verkiezingsnieuws en -commentaar. Natuurlijk stond er ook het beloofde lijstje van de last minute beloften van de winnende partij. Overzichtelijk & beknopt, maar met plaats, datum en citaat: "Keep the bastards honest!"
Dan was er het bericht dat de eerste Aborigin vrouw in het (West-Australische) parlement kwam. Ze schijnt ook meteen in de het kabinet te komen. De eerste Aborigin man kwam in 1980 in het (nationale) parlement en werd in 1986 minister. Dit is dan meteen een indicatie van de plaats die de Aborigins op de emancipatie-ladder innemen nadat in de zestiger jaren de eerste "erkenning" kwam van hun bestaan.
Ook wordt er druk gespeculeerd over de oorzaken van het winnen cq verliezen van de grote partijen. De regeringspartij zou het te wijten hebben aan een verregaande arrogantie en het gebrek aan aandacht voor de gewone man; aan de blantly denial of the self-evident van problemen die ze onaangenaam vonden; aan gebrek aan openheid en aan moed om zich te ontdoen van twee ministers die in schandaalzaakjes waren betrokken.
Het curieuze is dat deze combinatie acht jaar geleden aan de macht kwam door openheid te beloven. Labor werd toen gedomineerd door een zeer arrogant vakbondenmachtsblok waarvoor dezelfde verwijten van arrogantie en geslotenheid golden. De persoonlijke onkreukbaarheid van de aftredende president werd het boegbeeld van de verkiezingen. Die persoonlijke onkreukbaarheid wordt ook nu niet betwijfeld, wel zijn gebrek aan moed of macht om zijn ideeën tov zijn "adviseurs" waar te maken. De feitelijke macht lag kennelijk bij het neo-kapitalistische machtsblok binnen de partij.
Labor claimt zich te hebben ontdaan van het arrogante vakbondenmachtsblok en de nieuwe regeringsleider straalt een warme en aandachtige persoonlijkheid uit. Dat is gelukt. De tegenpropaganda van de oude regeringspartij probeerde dat te ondergraven door te betwijfelen of zo'n softe persoonlijkheid wel krachtig genoeg zou zijn om te regeren. Goede vraag! Maar het arrogant-superieure glimlachje van de president in het televisie debat, waarmee zijn power to govern moest worden gedemonstreerd, was niet voldoende de interne machtsblokken tot de orde te roepen. Ik voel ook de persoonlijke tragiek van deze eerlijke en onkreukbare man die daarom aan de macht is gekomen. Gesteund door 'vertrouwde' medestanders. Maar later blijkt hij een boegbeeld te zijn geweest, een zondebok ook, want hij moet nu aftreden als partijvoorzitter. Niet-capabel is het oordeel! "Der Mohr hat seine Schuld getan, der Mohr kann gehen". De werkelijke machtzoekers richten zich nu op schaapskleren van een andere snit. Maar schaapskleren blijven het. Wie is de volgende onkreukbare, aangename en ideeënrijke persoon die zich daarvoor leent?
"Zich ervoor lenen" klinkt slachtoffer-ig. Je kunt ook zeggen: Welke persoon heeft de moed om zich met inzet van zijn reputatie (zijn politieke leven) in te zetten om Het Kwade, dat niet blijvend kan worden uitgeroeid, in zijn groei te remmen of terug te dringen. Steeds opnieuw. Dat is het thema van veel "Mythen van de Mensheid", van onze "Heldenverhalen", onze "Sprookjes".
Ik lees het ook in de Harry Potter-boeken. In deel vier, dat ik in de boekwinkel even heb ge-skimmed, las ik dat Lord Voldemort, die in de voorgaande delen enkele gevoelige slagen is toegebracht, toch opnieuw aan macht heeft gewonnen en zichtbaarder is teruggekomen. Wie heeft de moed? Of zullen we ons maar overgeven? Of aanpassen?

Perth (Australië), woensdag 14 februari 2001, Valentijnsdag!
Mijn schoonzus is vandaag jarig. Ik heb haar gisteravond --bij haar pas 1300-- even opgebeld. Ik moet daarvoor de deur uit, want onze huiscentrale werkt met pulsen en dat pikt mijn goedkope speciaalkaart niet.
De verkiezingsanalyses gaan natuurlijk nog wat door. Veel kinnesinne, maar ook interessante analyse. West-Australië was de eerste van de verkiezingen van de deelstaten en de nationale verkiezingen zijn aan het eind van dit jaar. Welk lesje moeten zij hieruit oppikken? Dat een dergelijke landslide hun ook te wachten staat? Ze hebben allemaal "liberale" --lees neo-kapitalistische-- regeringen en kunnen net als die van ons wijzen op een well-managed economy met behoorlijke groei en lage inflatie. Precies zoals de beursbengels en de buitenlandse investeerders dat graag hebben. Ze hebben dat allemaal bereikt met arrogante doortastendheid in het besnoeien op onderwijs, gezondheid en politie. De arrogantie van onze regering scheen wel de kroon spannen, volgens sommige schrijvers
Hoewel de roep om meer law and order al werd verhoord, bleven ze doof voor de vraag van de mensen wat er dan wel zo fijn was aan die nieuwe economie. Harder sappelen, duurdere scholen, afnemende kwaliteit en lange wachtlijsten bij de gezondheidszorg, zelfs voor eenvoudige tandartsenij wacht je acht tot tien maanden. Wat is daar zo "fijn" aan? Een "zeer gerechtvaardigde vraag", zeggen de commentatoren, de groeiende inkomenskloof bereikt kritische afmetingen.
De 'analysten' zeggen dat niet zozeer Labor van Liberal heeft gewonnen, Labor heeft gewoon minder verloren aan allerlei splinter- en ontevredenheidpartijen. De 'commentatoren' wijten het aan Labor's politiek van "luisteren naar mensen" die het heeft gewonnen van het "zwaaien met abstracte economische indicatoren". Als dat zo is, dan is het een goede zaak dat Labor afstand heeft genomen van de vakbondslobby die net als het verstarde socialisme/communisme ook had afgeleerd te luisteren nadat ze aan de macht waren gekomen. Is dit het begin van "een trend"? Of is dit een "geïsoleerde gebeurtenis"? Goede vraag! Oogjes openhouden!
En nu wat anders. Ik heb in de kop van dit dagboek wat aanpassingen aangebracht en een samenvatting van de laatste tien jaar op deze site gezet. Die beschrijft "het gat" dat valt tussen mijn curriculum en het huidige dagboek en daarmee de turbulente jaren dat ik moest besluiten voor dit nomadische leven, haaks op mijn "geplande" toekomst. Een paar maanden geleden wist ik het hoe & waarom zelf niet meer. Ik schreef het eerst in het spaans om de kern van mijn gewetensonderzoek --want dat was het-- niet te kunnen verstoppen achter sierlijke NL zinswendingen. Daarna heb ik het vertaald. Ik hoop dat Aldert, de gedreven neerlandicus onder mijn vrienden, mijn "limburgismen" er uit vist --en andere NL-imperfecties-- zoals hij dat ook deed voor mijn Kundera vertalingen. Het is een feedback van de tweede soort waar ik waarschijnlijk des te meer behoefte aan voel omdat ik behalve dit dagboek, de e-mails en een enkel eNLels telefoontje geen eNLels gebruik.
Dat is tevens een mooie gelegenheid om iets over de feedback van de eerste soort te schrijven. Ik heb geen "machien" dat mij vertelt hoe vaak mijn website wordt bezocht. Ik ook geen behoefte aan dat soort statistiek. Maar de mailtjes van "echte iemanden" die schrijven dat ze mijn dagboek lezen (en daar al of niet iets van zeggen) zijn telkens een genot. Ik ga daar ook altijd op in en soms bloeit er een correspondentie op van kortere of langere duur.
Met enige onregelmaat stuur ik trouwe lezers wat foto's die, net als mijn schrijfsels, produkt zijn van mijn ontembare street observer's joy. Ik selecteer die kiekjes --soms heel triviale-- een beetje naar de persoon en dat geeft mij weer de illusie dat ik wordt vergezeld op mijn stadwandelingen en zeg: "Kijk, zie je dat ook?" Dat is het ware genoegen van samen wandelen, samen een stad verkennen. Deze week heb ik weer eens zeven stapeltjes op de post gedaan. Laat van je horen!

Perth (Australië), vrijdag 16 februari 2001
Gisteren heb ik een dagtochtje ondernomen naar Fremantle. Het is een half uur per trein. Het is de haven van Perth. Daar zijn de èchte visrestaurants en ik heb daar dan ook gelunched met een eenvoudige fish 'n salad. Verder heb ik wat foto's genomen van typische gevels van het begin van de vorige eeuw. Die hebben ze in Perth --tot verdriet van velen-- afgebroken en vervangen door "moderne" gevallen. Men steekt daar nu vaker een stokje voor maar .... als het kalf verdronken is...
Fremantle, zei men, had die sfeer behouden, en ik heb er wat foto's van gemaakt. Het was eigenlijk mijn eerste toeristische uitje na die ongevalsdag. Maar ik ga nog wel eens terug naar Fremantle. Ik heb weer de smaak te pakken, van het reizen, van het visrestaurant en van de sfeer van die havenstad. Ik ga/kom er (op) terug.
Gisteren en eergisteren heb ik ook --eindelijk-- de laatste hand kunnen leggen aan de toelichting bij een ironisch-sarcastische ingezonden brief in El País in november, 25 jaar na het overlijden van Franco en de installatie van de huidige koning. De brief is verrukkelijk ironisch en het was een uitdaging die getrouw te vertalen. Ik hoop dat het is gelukt, net als de --noodzakelijke-- toelichting die mij echter de kans gaf op een compacte manier de controverses uiteen te zetten over de betekenis van die "verandering van regeerstijl" die in de schoolboekjes zonder enige toelichting over het kwaadaardige en on-democratische karakter eenvoudig "het vorige regiem" wordt genoemd. Ik zeulde nog steeds een omvangrijke documentatie mee op mijn harde schijf. Eergisteren kreeg ik opeens de geest en kon die samenvatten in een aantal voetnoten. Heel leesbaar, naar ik hoop. Ik heb veel aan gesleuteld en gevijld. Hier is die ironische brief. Je kunt die ook in .txt-formaat van mijn archiefsite downloaden.
Nog even wat anders. Ik had de nieuwe foto-met-hoed ook aan enkele vrienden toegestuurt met de volgende tekst:

  Ik houd niet van hoed of pet
  Maar ik heb er nu een opgezet
  Dat is wel heel veel eer
  Voor het gat in de ionosfeer
Van Aldert kreeg ik dit mailtje:
  met jouw hoed
  op je hoofd
  wordt je bloed
  niet gestoofd

Perth (Australië), zaterdag 17 februari 2001
Het is zes uur in de morgen. Er is bewolking, maar vandaag zou de zon weer doorkomen, zeggen de voorspellers. Gisteren was het ook een dag zonder zon; er was zelfs wat regen voorspeld, maar die heb ik niet gezien. De nacht daarvoor had het heel hard gewaaid: Alles was nog eens extra goed schoongeblazen, maar met de windstilte de hele dag voelde ik meteen weer de luchtvervuiling. Windstilte is gelukkig zeldzaam; dat maakt Perth voor mij verdraagbaar.
Het spotten van autonummerborden is bijna een gewoonte geworden als ik op straat loop, maar de oogst aan interessante platen is mager. Het "eigen nummer" wordt kennelijk veel gebruikt voor een organisatie, een supportersclub, een autorijschool e.d. die de afkorting van hun naam gebruiken en verder volgnummers. Leuk voor de clubkas van een supportersvereniging.
Maar gisteren zag ik weer een paar leuke. COSICAN (Because I can) en op een prachtige zwarte Porsche 4ME2NJOY (for me to enjoy). Van die laatste heb ik een foto gemaakt. Als die goed doorkomt stuur ik die naar een van mijn Belgische vrienden die in een zwarte Porsche rijdt (al jaren en met plezier) en er ook een motorfiets op na houdt als hobby. Ik stuur hem meteen de prachtig gelukte foto van een romantische zware motor met als nummerplaat BAD TOY. PAR 1818 lijkt mij iets uit de golfer's wereld. Daar heb ik ook een foto van. Verder zag ik nog minder spannende: CIVLISED (Civilised), D3L4ANN en D3L4ME (the thrill for Ann/me) 2EZ4U (too easy for you). Wel slimme taalvondsten of chatter's taal, maar het is geen statement.

Perth (Australië), dinsdag 20 februari 2001, Ghislaine jarig!!
Proficiat Ghislaine! geniet van de dag, van de leeftijd en van vrienden die je komen opzoeken en --zoals ik op afstand-- je nog veel gelukkige jaren wensen.
Ik heb het dagboek een paar dagen laten liggen. Lange privé-brieven en wat meer wandelen. Met dat vele lezen en schrijven, schoot dat er een beetje bij in.
Van het verkiezingsfront alleen het nieuws dat in Queensland de liberalen ook met een landslide hebben verloren van Labor. En met dezelfde verklaring: arrogant en niet luisteren naar de groeiende onvrede over groter wordende inkomenskloof. Uitkijken naar de verkiezingen van de volgende staten!!
Er waren weer enkele mooie nummerplaten. Een mooie romantische kleine sportauto met RHAPSODIE. Toen ik goed keek zag ik pas dat het een donkerblauwe auto was... Rhapsody in Blue, dacht ik. Inderdaad, een eigenaar met zorg. Net als die prachtig gerestaureerde open Fairlane uit de 5-tiger jaren die ik even later zag met als nummerplaat MISSING... Nostalgie ten top.
Maar de weekendprijs ging voor mij naar de niet bijzonder opvallende auto met als (privé) nummerbord 110-011. Welke estheet schuilt hier achter? De palindromische symmetrie, de eenvoud en de opvallende onopvallendheid: "A senseless act of beauty" van een eigenaar, een ontembare estheet of misschien wel een perfectionist.
Die uitdrukking komt uit mijn nieuwjaarswens uit 1994: Random kindness and senseless acts of beauty. Ik had die uitdrukking kort tevoren ontdekt. Ze gonsde door mijn hoofd. Het was de zingeving van mijn 'toekomst-van-toen'. In mijn eigen ogen, en in die van mijn huisarts, was ik 'opgeklommen' tot een gezonde tachtiger. Blij om met mijn slof-slof lijf steeds mooiere bloemenfoto's te kunnen maken in mijn tuin en pittoresque plaatjes in Montparnasse. In kindness en beauty vond ik mijn nieuwe weg. Maar het was ook het laatste nieuwjaar dat ik nog geloofde in Eindhoven te kunnen blijven wonen.
Citaat uit die nieuwjaarsbrief:

    Ik ga nog steeds met groot genoegen op foto-safari in mijn tuin of in 'mon quartier' in Parijs ...
    Mijn 'non-ziekte' schijnt naadloos over te gaan in een sterk vervroegde, maar zeer gezonde, ouderdom. Niettemin heb ik besloten om, met hulp van collega's, alle energie te richten op Vrijdag 23 September 1994, 1500: mijn afscheidscollege in Delft.....
    En verder lijk ik rond te cirkelen als een vertrekkende postduif die richting zoekt voor een grote tocht: Ik vind mijn draai, binnenkort, denk ik.
Dat van die "grote tocht" kan ik niet letterlijk bedoeld hebben; zeker niet wereldwijd. De basis van slof-slof, kindness & beauty was daarvoor te smal maar wèl ruim voldoende voor andere "grote tochten". In de nieuwjaarsbrief van 1997 kom ik er op terug:
    Nu, precies drie jaar later, heb ik Eindhoven verkocht en Parijs opgegeven. Mijn bruggehoofd in El Mundo Español, in Alicante, waar ik het vorig jaar nog aan hechtte, heb ik opgegeven en mijn bezit is samengebald in acht koffers die in mijn oude Renault passen. Mijn ziel treurt nog, maar mijn zwervershart wordt wakker.
In de krant en op TV waren de laatste dagen documentaires over de japanse bombardementen aan de noordkust precies 59 jaar geleden, in 1942, waarbij officiëel 445 doden maar de on-officiële getallen liggen dichter bij de duizend. Voor mij een heel nieuw stuk Australische geschiedenis. Men vreesde een japanse invasie en het schijnt nog niet precies duidelijk te zijn waarom die niet doorging. Deze herinnering en angst staat haaks op het politieke inzicht dat Australië zich "als de donder" moet integreren in deze hoek van de wereld en alle schijn moet vermijden een westerse vreemde eend in de bijt te willen blijven. Vandaar de felle reakties op een suggestie van George Bush II om Australië een soort toezichthoudersrol in deze regio te geven. "Wij willen geen Deputy Sheriff van de US worden!! Dat zou geo-politieke zelfmoord betekenen!!".
Lang vervlogen zijn de dagen dat de illusie leefde dat het machtige Engeland Australië kon beschermen tegen het gele gevaar. Nostalgische gedachten ... Het blanke kolonialisme lijkt meer op een zweer die over zijn hoogtepunt heen is. Het verziekte en verzwakte orgaan zoekt weer zijn oerkrachten.

Perth (Australië), vrijdag 23 februari 2001
Gisteravond zat Ken II in de lounge op zijn vaste plekje, wachtend op het nieuws van zes uur, helemaal op de gebruikelijke manier. Maar wel dronken en met een grote doos wijn bij de hand. Iedereen moest van hem drinken en zelf ging hij ook stevig door.
--"Zou je wel?", vroegen wij.
--"No worries", zei hij, "I'm coming through"
En inderdaad, na het nieuws, na nogal wat slokjes, staat hij waggelend op, biedt ons nog een glas aan en zegt:
--"It's enough, I'm going to bed."
Hij pakt zijn spullen en waggelt naar zijn kamer. Knap, vinden we, hij heeft zichzelf weer een beetje in de hand, zeggen we tegen elkaar en hopen dat het hem lukt ook de volgende stappen te nemen.
Een paar dagen geleden, n.a.v. van een "A senseless act of beauty" herinnerde ik mij de korte serie nieuwjaarswensen van '94-'97 die werd onderbroken doordat ik ging zwerven. Ik had die nog ergens op een website opgeborgen en nu heb ik die met enige toelichting compleet gebundeld in Nieuwjaarswensen 1994-'98. Ik heb de eerste alinea van eerste NL reisbrief (vanuit Chili) er aan toegevoegd. Die neemt één keer per jaar die rol over.
Ik ben de laatste weken inderdaad wat retro bezig. Kortgeleden zette ik de samenvatting van de laatste tien jaar op deze site waarin ik mij met name het turbulente jaar 1994, het jaar van het "herhaald rechtsomkeer" maken, voor de geest heb gehaald. Intussen heb ik mijn web-archieven ook nog een dagboekfragment gevonden uit juni 1994: Midden-in die turbulentie. Dat was tevens het laatste van dat tienjarige dagboek. Ik ben er toen --zonder expliciete beslissing-- mee gestopt. Kennelijk paste dat dagboek waarmee ik mij door die "non-ziekte" had begeleid niet meer bij mijn doen en laten. Misschien publiceer ik dat fragment hier ook nog wel eens.
Nog even wat "observaties". Over voetballen, waarvan 'onze' europese versie hier wel voorkomt, maar lang niet die populariteit geniet. Het heet hier net als in Engeland soccer. Het bekende rugby is veel populairder. Maar de grootste populariteit geniet Australian Rules een kruising tussen soccer en rugby. Het heeft de snelheid en bewegelijkheid van soccer, bewegelijker zelfs, maar van rugby heeft het de ovale bal, het pakken van de bal met de handen en het aanvallen van de speler met de bal overgenomen. Bovendien wordt het gespeeld op een ovaal terrein waardoor en geen corners zijn. Het is ook een leuk kijkspel op TV. Veel aardiger dan rugby waarin tamelijk statisch krachtpatsen domineert.
Nòg een. Op straat zie je veel auto's met een extra hoge vòòrbumper. Ik dacht aan de extra bumper die Volkswagen vroeger had om niet onder de hogere US-bumpers te schuiven, maar dat kon hier niet de reden zijn. Het raadsel is opgelost. Het zijn "roobars" afgeleid van kangeroo en bars (stangen, staven) en dienen als bescherming tegen plotseling op de weg springende kangeroo's en landelijke streken.
--"Het snijdt mij telkens door mijn ziel", zei Ken II, toen hij het mij had uitgelegd, "Als je 's nachts in zo'n lange-afstandsbus zit hoor je haast ieder kwartier zo'n klap".
Ken II is een dierenliefhebber. Hij liet mij foto's zien van hem als amateur dompteur-dresseur van tijgers en andere dieren van dat formaat.

Perth (Australië), donderdag 22 februari 2001
Gisteren ben ik met Ken, een Zuid-Afrikaan die ik Ken I zal noemen, want er is nog een andere Ken op deze étage, naar een Senior Citizen Centre geweest, hier vlak bij. Daar hebben we samen gegeten. Inderdaad, ook een optie om eens "gekookt" te eten. Het is een wijkcentrum voor ouderen. Tjokvol met heel vriendelijke lady's die er de hele morgen hebben zitten kaarten en na de maaltijd aan het dagelijkse Bingo Festijn beginnen. Je moet om twaalf uur binnen zijn en je aanmelden voor de maaltijd. De soep wordt rondgebracht, de hoofdschotel moet je afhalen en het toetje wordt weer gebracht. Thee of koffie toe is bij de prijs van A$5.- inbegrepen. Ken I is precies zes jaar ouder dan ik, 78, brengt is hier enkele maanden om het vochtig-warme Durban te ontvluchten --en ook de angst-- want hij zoekt al een paar jaar om iets te kopen hier in Perth, maar kan geen beslissing nemen. Hij was inkoper van de Z.-Afrikaanse regering en had daarvoor de hele wereld afgereisd. Vooral over zijn ervaringen uit de tijd dat de wereld ZA economisch blokkeerde, met de sluip-door, kruip-door weggetjes, waarvan ik de andere kant van kende, brachten mij even bij mijn oude beroep.
We waren samen naar de stadsbibliotheek geweest waar hij pas een cursus Internet had gevolgd. Ik zou met hem samen gaan om die gratis(!) internettoegang te leren kennen en om hem wat 'praktijk' bij te brengen, want alleen was het hem nog niet gelukt; hij struikelde nog teveel over de 'gebruikelijke' storingen van Windows. Hij kende de stad heel goed en wees mij op allerlei dingetjes die ik over het hoofd had gezien. Er was ook nòg een Senior Citizen Centre, wist hij, in het centrum, waar we ook nog eens samen gaat eten evenals in de chique Anzac-club. Heel British, alleen voor leden, en voor buitenlanders als je je beleefd voorstelt aan de dagvoorzitter. En ... met een goede, goedkope lunch.
Ken II woont ook op de étage en is precies zes jaar jonger. Een heel aardige, gemoedelijke, Engelsman uit Devon die hier ook komt om de koude natte maanden te ontvluchten. Ik had hem enkele keren vergezeld op zijn wandeling door het reusachtige King's Park. Hij kent de bomen en planten met allerlei wetenswaardigheden erbij. Ook over de ecologie van het park weet hij veel. Hij heeft òòk een Australisch paspoort, want hij was jarenlang emigré en bouwvakker in Perth. De vorige week, de zeventiende, was hij jarig, 66. Hij had mij en enkele anderen uitgenodigd voor een biertje in de lounge. Ik had bloemen gekocht en het was gezellig. Ken I en Peter, een Schot, ook een zestiger, die het 's winters thuis ook te koud vindt, waren er ook. Ze hadden wat knabbeltjes meegenomen. Op de étage zijn wij de ouderen van de tijdelijke bewoners. Er wonen ook nog enkele oude mannen die hier al jaren wonen en zich ternauwernood bemoeien met ons 'buitenlanders'. Verder nog wat werkeloze, of onregelmatig werkende jongeren.
Ik ging vroeg naar bed, maar iedereen dronk stevig door. De andere dag, rond lunchtijd zag ik Ken II weer in de lounge, nu met een reuze fles sherry en dronken. Peter zat bij hem en keek bezorgd. Per slot overtuigden we Ken II naar zijn kamer te gaan en we verstopten zijn fles. Maar dat was maar voor even. Hij kan niet ophouden. Een drama. Hij is alcoholist, "redelijk gestabiliseerd", maar met Nieuwjaar en zijn verjaardag, naar zijn zeggen, maakt hij een uitzondering. Gisteravond, vier dagen later, was hij er nog niet in geslaagd te stoppen. Hij bonkte met zijn hoofd tegen de muur en Peter en ik brachten hem naar bed. Nu begrijp ik pas wat hij gedurende een van die wandelingen herhaaldelijk, met enige trots, had gezegd, dat hij vanaf 6 januari geen druppel had gedronken... Ik hoop dat hij er ook dit keer doorheen komt. Het is een aardige man waarmee ik graag een wandeling maak.

.Perth (Australië), dinsdag 27 februari 2001
De verleidingen van het grote-stadsleven zijn toch wel heel anders dan het extreme plattelandsleven van Yzerfontein het vorig jaar in Zuid-Afrika. Toch ben ik bijna een huismus. Natuurlijk ga ik iedere dag de stad in voor het internetcafé (in Yzerfontein maar eens per week!). Naast het onderhoud van de sites, die een beetje langdradig zijn door de technische moeilijkheden, heb ik altijd tijd om wat kris-kras te surfen en om buitenlandse kranten te lezen.
Zo heb ik de laatste dagen veel gelezen over 23-F zoals het in Spanje heet: De "coup" van het leger, met een generaal, Tejero, die op 23 februari 1981 het parlement binnenstormt met getrokken pistool, wat kalk uit het plafond schiet en de parlementariërs gelast op de grond te gaan liggen. Suarez, de president gaat staan en de communistenleider, de oude rot van de burgeroorlog, Castillo blijft demonstratief zitten. Een operette lijkt het wel. Precies 20 jaar geleden.
Maar de toestand is serieus. Een van de kernfiguren, de commandant van Valencia, Miláns del Bosch, --maar nog steeds weet niemand wie er precies achter zat-- laat zijn tanks uitrukken en denkt dat alle generaals achter hem staan. Niet zo de parachutisten generaal en die van de luchtmacht. De eerste belt hem op en zegt dat zijn para's klaarstaan de tanks tot stilstand te brengen en de tweede zegt: "Jaime, nog één kilometer en ik stuur er een handjevol MIG's op af". Achteraf wordt deze "insubordinatie" als keerpunt beschouwd. De ontevredenheid zat vooral in het leger die vonden dat de "De Democratie" het rijke erfgoed van Franco verkwanselde en zij wilden de koning "bevrijden" van dat democratische gezeiver. Dan wordt ook de chef van de generale staf wakker en neemt het bevel over Valencia persoonlijk over. Per telefoon!
Intussen heeft de koning niet stilgezeten en de generaals die denken hem een dienst te hebben bewezen heeft hij ter plekke ontslagen. 's Avonds verschijnt hij op TV. In het uniform van Capitán General, hij is opperbevelhebber en zegt: "De Kroon tolereert op geen enkele manier dat er acties worden ondernomen die het democratische proces verstoren".
Het prestige van de koning is nu onverwoestbaar en de twijfel --en de hoop in franquistische kringen-- dat hij stiekem Law & Order aanhangt en alleen het juiste moment afwacht, is voorgoed van de baan. Het dubbelzinnige van deze democratische koning die door een diktator is benoemd in nationaal en internationaal verdwenen.
Maar morren tegen de democratie blijft. Wellicht niet meer in het leger; daar komt geleidelijk aan een heel andere generatie aan bod. Maar in de oude adel, de bourgeois en het zakenleven is niet iedereen overtuigd.

    --"Hoewel wij nog steeds niet precies weten wat er zich in het leger heeft afgespeeld", schrijft El País, "weten wij nog minder welk aandeel de burgerkringen --journalisten, zakenlieden en politci-- in de samenzwering heeft gehad".
De regering Aznar houdt zich op de vlakte. Een diepgaand parlementair onderzoek naar de toedracht zat er --toen en nu-- niet in. De prille democratie werd op 23-F aan een vuurproef onderworpen en heeft die goed doorstaan. Nu is het zaak om ook de langdurige slijtage-slagen met het diepgewortelde spaanse verlangen naar De Machtige Persoon als leider te winnnen. De echte republikeinen beschouwen de koning als een handicap en heffen het glas bij de woorden van Saint-Just die op 13 november 1790 in de Conventie verklaarde dat een koning voor de rechter moet worden gesleept, niet om zijn misdaden maar om het blote feit dat hij koning is geweest, zoals ik in mijn recente ironische brief heb aangehaald. Spanje blijft boeiend, ook al ben ik nu in Perth.
Over tot de orde van de dag! Ik ga dadelijk naar het internetcafé dat pas een eigen website heeft geopend: http://www.geocities.com/Internet_Station_City. Bekijk die maar eens, dan zie je wat van de sfeer van dat gedoe.
Ander nieuwtje: Ken II is weer boven water. Gisteravond zag ik hem weer zitten, zoals altijd, bij de TV voor het nieuws van zes uur. Met een grote mok thee. Ook zoals altijd. Ken I zei mij later dat hij die morgen van Ken II een nog maar net aangebroken grote doos wijn had gekregen.
--"I have stopped", had hij gezegd. Proficiat Ken!

.Perth (Australië), woensdag 28 februari 2001
In mijn plannen van zes weken geleden zou ik in dit YMCA-hotel tot vandaag zijn gebleven. Maar ik heb besloten te blijven. Het klimaat is hier nog goed en de lucht is zuiverder dan ik dacht. Dat komt vooral van de schone wind en omdat ik 's nachts hoog boven het stinkverkeer in een goed geventileerde kamer zit. In Montpellier was dat een slecht geventileerde kamer in de binnenstad. Tel uit je winst!
Zowel in de stad als naar de "communities" --dit zijn de wijd-verspreide buitenwijken van Perth met zijn ruim een miljoen inwoners-- is het openbare vervoer uitstekend verzorgd. In de binnenstad, over een gebied van ong 3 bij 3 km, is het zelfs helemaal gratis. Twee bussen rijden helemaal binnen het gratis gebied: een heeft een langerekte Oost-West lus en de andere een bredere Noord-Zuid lus. Deze bussen rijden iedere 5 minuten van 's morgens zeven tot 's avonds zeven, maar in het weekend valt dat terug tot eens per uur! In Fremantle, de havenstad op een half uur treinafstand, is ook zo'n gratis stadsbus.
Maar ook alle treinen en bussen die naar de "communities" gaan zijn binnen het stadsgebied gratis. Bij de halte aan de stadsrand staat een bordje "vanaf (cq tot) hier is het vervoer gratis". Dat netwerk van bussen en treinen rondom Perth reikt niet verder dat zo'n vijftig kilometer, met een enkele uitschieter en binnen dat gebied (zeer) grote witte plekken. Op de hele kaart van West Australië gezien is het een klein spinnewebje rondom Perth en Fremantle. De rest is "leegte" met een zestal "steden" die weliswaar op de wereldkaart voorkomen, maar de 30.000 inwoners niet halen. Heel West Australië --80 maal grote dan NL-- heeft 1,8 miljoen inwoners; Perth 1,1. Er is een trein naar het Oosten, naar Adelaide, Canberra, Melbourne en Sydney die eens per week gaat. Noord-Zuid, langs kust is er nog de Greyhound bus, meestal dagelijks. Perth ligt dus met zijn kleine --zeer perfecte-- spinnewebje in een reusachtig groot vacuum.
Hoewel de aftredende president een fervent fietser was, (hij fietste naar het Parlement), het fietsen voor woon-werkverkeer bevorderde door o.a. fietspaden aan te leggen is fietsen "niet-bestaand" als factor in het personenvervoer. Het blijft iets voor kinderen en sportievelingen. In zijn eerder genoemde televisiedebat haalde de president NL aan als voorbeeld en zag in Perth grote mogelijkheden omdat het een vrijwel vlak gebied is. Maar je ziet geenéén fietser in gewone kleren op de fiets. Alle fietsers moeten altijd een helm dragen en dat draagt natuurlijk niet bij aan het populariseren. In NL, toentertijd, toen de bromfiets een heel populair vervoermiddel was, heeft de verplichting van het helmdragen heel wat mensen weer op de gewone fiets gebracht. Nee, ik voorzie geen NLse fietstoestanden in dit vlakke stedengebied dat er zich uitstekend voor zou lenen. Maar wie weet?